ΑΝΤΩΝΗΣ ΦΩΣΤΙΕΡΗΣ


Photo: © E.KE.BI, 2001. Μητρόπουλος

Βιογραφικό Σημείωμα

Ο Αντώνης Φωστιέρης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1953. Κατάγεται από την Αμοργό, νησί των Κυκλάδων. Σπούδασε Νομικά στην Αθήνα, και Ιστορία Δικαίου στο Παρίσι.
Άρχισε να γράφει ποίηση από δώδεκα χρονών, ενώ το πρώτο του βιβλίο το εξέδωσε σε ηλικία δεκαοκτώ ετών.
Από το 1974 ως το 1976 εξέδιδε το περιοδικό "Η Νέα Ποίηση".
Εφτά βιβλία του έχουν μεταφραστεί και εκδοθεί στο εξωτερικό, ενώ πολλά ποιήματά του έχουν δημοσιευθεί σε περιοδικά και εφημερίδες και έχουν περιληφθεί σε ελληνικές και ξένες ανθολογίες. Σε διάφορα έντυπα έχουν δημοσιευτεί δοκίμια, κριτικές και μεταφράσεις του. Έχει μεταφράσει επίσης βιβλία των: Max Jacob, Boris Bian και Henry Miller.
Σε συνεργασία με τον Θανάση Νιάρχο: διηύθυνε επί εφτά χρόνια την ετήσια ανθολογία ("Ποίηση" "Ποίηση '75" - "Ποίηση '81 ") και από τον Ιανουάριο του 1981 εκδίδει και διευθύνει το λογοτεχνικό περιοδικό "Η Λέξη".
Το 1993 τιμήθηκε με το διεθνές ποιητικό βραβείο Καβάφη και το 1998 για τη συλλογή του "Η σκέψη ανήκει στο πένθος" με το βραβείο Νικηφόρου Βρεττάκου του Δήμου Αθηναίων.

ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ

ΠΟΙΗΣΗ

- Το Μεγάλο Ταξίδι. Αθήνα, 1971. Σελίδες 52.
- Εσωτερικοί χώροι ή Τα είκοσι. Αθήνα, 1973. Σελ. 32.
- Ποίηση μες στην Ποίηση. Αθήνα, Κέδρος, 1977. Σελ. 24.
- Σκοτεινός Έρωτας. Αθήνα, Κέδρος, 1977, Θεσσαλονίκη, Εγνατία, 1979, Αθήνα, Καστανιώτης, 1985, 1999. Σελ. 80. ISBN 960-03-2465-4.
- Ο διάβολος τραγούδησε σωστά. Θεσ/κη, Εγνατία, 1981, Αθήνα, Καστανιώτης, 1985, 1999. Σελ. 40 (ISBN: 960-03-2464-6).
- Το θα και το να του θανάτου. Αθήνα, Καστανιώτης, 1987, 1990. Σελ. 64. (ISBN 960-03-0529-3).
Η σκέψη ανήκει στο πένθος. Αθήνα, Καστανιώτης 1996, 2000. Σελ. 72. (ISBN: 960-03-1711-9). ΒΡΑΒΕΙΟ ΝΙΚΗΦΟΡΟΥ ΒΡΕΤΤΑΚΟΥ 1998 (Δήμος Αθηναίων)

ΑΝΘΟΛΟΓΙΕΣ

- Σύγχρονη ερωτική ποίηση. Αθήνα, Καστανιώτης, 1987 (Με Θαν. Νιάρχο) Σελ. 272. ΙSBN: 960-03-0196-4.
- Έλληνες ποιητές για τη θάλασσα. Αθήνα, Καστανιώτης, 1997 (Με Θαν. Νιάρχο) Σελ. 104. ISBN: 960-03-1993-6

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

- Σε δεύτερο πρόσωπο. Συνομιλίες με 50 συγγραφείς και καλλιτέχνες. Αθήνα, Καστανιώτης, 1990. (Με Θαν. Νιάρχο) Σελ. 352. ISBN: 960-03-0694-4.

Μεταφρασμένα ποιητικά βιβλία του Α. Φωστιέρη

Αγγλικά

- Dark Eros - The devil sang in tune. Μετάφραση: Κimon Friar. California, U.S.A., 1984. Έκδοση: Realities Library. Σελ. 60. (ISBN 0-916982-28-9).

Γαλλικά

- La pensee appartient au deuil. Μετάφρ. Michel Volkovitch. Δίγλωσση έκδοση. Παρίσι, 1998. Έκδ. Desmos / Cahiers grecs. Σελ. 112. (ISBN 2-911427-10-6, 2-910965-16-3).

Δανέζικα

- Mork Eros. Μετάφρ. Willy Gjerlov Pedersen. Arhus, Δανία, 1998. Εκδ. Husets Forlag / S.O.L. Σελ. 80. (ISBN 87-7483-398-7).
- Dhaevelen sang rent. Μετάφρ. Willy Gjerlov Pedersen. Arhus. Δανία, 1998. Έκδ. Husets Forlag / S.O.L. Σελ. 40 (ISBN: 87-7483-397-9)

Ισπανικά

- La reflexion pertenece al luto. Μετ. Nina Aghelidis, Carlos Spinedi. Εκδ. Editorial Metafora, Buenos Aires, 1998. Σελ. 68. (ISBN 987-9005-07-4).

Ιταλικά

-Nostalgia del presente. Εισαγωγή: Massimo Cazzulo. Μετ. Nicola Crocetti. Μιλάνο 2000. Eκδ. Crocetti Editore. Σελ. 108. (ISBN 88-8306-014-8).

ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΣΕ ΑΝΘΟΛΟΓΙΕΣ

Αγγλικά:

" Twenty Contemporary Greek Poets. Translated by Thanassis Maskaleris. San Francisco, Wire Press, Dimos Siotis & John Chioles (ed.): 1979, 38-42. pp.
" Contemporary Greek Poetry. Kimon Friar (transl., intro., biographs. and notes). Athens, Greek Ministry of Culture, 1985. 425-429 pp.
" Agenda. Greek Poetry. Vol. 36, Nos. 3-4, London, Spring, 1999. Trans. Christopher Robinson, 116-123 pp.

Γερμανικά:

" Ηellenika Bochum. Isidora Rosenthal - Kamarinea (trans): 1989, Δίγλωσση έκδοση. 56-59 pp.

Ισπανικά:

" Antologia de la Poesia Griega. Jose A. Moreno Jurado. Madrid, Ediciones Clasicas, 1997, 786 pp.
" Poesia Griega Moderna. Horacio Castillo (ed. & trans). Buenos Aires, Editorial Vinciguerra, 1997, 255-258 pp.
" Poesia Greiga contemporanea. Nina Agelidis & Carlos Spinedi (ed. & trans). Cuba, Editorial Arte y Literatura, 1998, 281-287 pp.

Ιταλικά:

" Crescenzio e Tino Sangiglio "Giovani Poeti Greci": Poesia nella Poesia. Forum/Quinta Generazione, 1984.

Πολωνικά:

" Nowe Przestrzenie Ikara - Antologia Poezji greckiej xx w. Nikos Hadzikolaou (ed). Poznan, Wydawnictwo, Poznanskie, 1985, 351-354 pp.

Ρουμανικά:

" 42 De Poeti Greci Contemporani. Dimitris Kanelopoulos (ed): Napoca, Editura Dacia Cluj, 1984. Vasile Igna (trans), 29-30 pp.

O ποιητής Αντώνης Φωστιέρης

Στην ποίηση του Αντώνη Φωστιέρη, ακόμα και στις πρωϊμότερες φάσεις της, δεν έλειψαν ποτέ τα μεταφυσικά ερωτήματα. Λέγοντας μεταφυσικά, δεν εννοώ εδώ τα ερωτήματα που συνάδουν με την αποκάλυψη ενός υπερβατικού νοήματος για τη ζωή, αλλά εκείνα που ξεκινούν από τη βεβαιότητα του σχίσματος που υπάρχει γενετικά στην ανθρώπινης ζωή και που επιδιώκουν, μεταφορικά βέβαια, να φθάσουν όσο γίνεται σε μεγαλύτερο βαθμό, ερευνώντας με επιμονή τις σκοτεινές πλευρές της. Ήδη στον Σκοτεινό έρωτα (1977) φαίνεται ριζωμένη βαθιά αυτή η βεβαιότητα, μολονότι ο ποιητικός λόγος εξακολουθεί και σ' αυτή τη συλλογή να είναι ατομοκεντρικός. Είναι ένα χαρακτηριστικό που αναγνωρίζεται στα πρώτα βιβλία και άλλων ποιητών της ομάδας του '70, αν και το βλέπουμε να υποχωρεί όσο εκείνοι ωριμάζουν στα επόμενα χρόνια, καθώς η μυθική, αναγωγική μέθοδος αντικαθιστά την βιαστική και ορμητική κατάθεση της προσωπικής εμπειρίας. Έτσι, το ευδιάκριτο βιωματικό υπόστρωμα θα υποστεί στα ποιήματα του Φωστιέρη της επόμενης δεκαετίας μια σειρά σημαντικών μεταμορφώσεων, η κυριότερη από τις οποίες έχει να κάνει με το ότι η μεταφυσική όραση γυρεύει συνεχώς μέσα από το συνηθισμένο εκείνο που ουσιαστικά παραμένει αμετάβλητο στο πέρασμα του χρόνου. Πρόκειται με άλλα λόγια για τη μετάβαση από το αισθητηριακό στο αισθησιακό και αισθητό, για την μεταλλαγή της νεανικής αυτο-αναφορικότητας στην ώριμη, στοχαστική αναζήτηση των ορίων της ύπαρξης.
Έχουμε λοιπόν μπροστά μας μια ποίηση που αρθρώνεται πάνω στις οριακές γραμμές των μεταφυσικών ερωτημάτων του ανθρώπου. Αυτό ωστόσο δεν σημαίνει ότι το ποιητικό εγώ για να περιγράψει αυτά τα ερωτήματα - ή μάλλον τον εμπειρικό ή τον βιωματικό τους αντίκτυπο -χρησιμοποιεί αφηρημένες ιδέες. Το έργο του Φωστιέρη, μετά το '80, είναι κατεξοχήν αισθησιακής υφής, παρ' όλο που η ποιητική εμπειρία στο πρωτογενές της στάδιο έχει μια φανταστική προέλευση. Είναι ένα έργο, θα έλεγα, αντεστραμμένα θεολογικό, όχι γιατί συντίθεται πάνω σε μια ποιητική σοφιστική που χρησιμοποιεί τις αντίθετες έννοιες, αίροντας τις, δείχνοντας έτσι τη σχετικότητα τους. Αλλά προπάντων, γιατί μας εισάγει σ' έναν απόκρυφο κόσμο χωρίς να προστρέχει σε μια γλώσσα ιεροφαντική, ενισχύοντας διαρκώς τον θρίαμβο των αισθημάτων και της αισθητικής συγκίνησης πάνω στην εύρυθμη λογική των ιδεών. Το ενδιαφέρον που πρέπει να επισημάνουμε είναι ότι ο ποιητής διαμορφώνει την ποιητική του γλώσσα χρησιμοποιώντας έναν διόλου αφηρημένο, καθημερινό λόγο. Και για να αναχθεί στο πεδίο του στοχασμού βάζει σε ενέργεια την συνδηλωτική λειτουργία των λέξεων ή την συμβολική των στίχων/ εικόνων που έχουν συνήθως ένα νόημα προφανές και συνάμα ένα ή περισσότερα νοήματα που υποδηλώνονται με μεταφορικό τρόπο. Άλλωστε, αυτή η διφυής εγγραφή του λόγου, που συνήθως ανοίγεται από το προσωπικό στο γενικό και από το αυτοαναφορικό στο οντολογικό, δίνει στην έκφραση του ποιητή του Σκοτεινού έρωτα το ευδιάκριτο στοχαστικό της βάθος.
Όπως σε αρκετούς Έλληνες ρομαντικούς ποιητές της του 19ου και του 20ού αιώνα, τον Διονύσιο Σολωμό, τον Δημήτρη Παπαδίτσα, τον Γιώργο Θέμελη, τον Νίκο Καρούζο, υπάρχει και στο έργο του Φωστιέρη ένα δαιμονικό στοιχείο, ένα πάθος για το απόλυτο που εγκαθίσταται ως αρχή τόσο στην ποιητική σύνταξη όσο και στην ηθική στάση που έχουν απέναντι στον κόσμο. Διατρέχοντας τα τέσσερα τουλάχιστον τελευταία βιβλία του Φωστιέρη, δεν μπορούμε να μην αναγνωρίσουμε την ποιητική του, τόσο στον τρόπο δημιουργίας κυκλικών διαδρομών στο εσωτερικό του κάθε ποιήματος, όσο και στον τόπο που εισάγει το νόημα του ρυθμού σ' ένα σύμπαν όπου η τάξη και η αταξία είναι δύο συμπληρωματικές και άλληλο-αναιρούμενες πλευρές της οπτική του. Συνήθως ο λόγος του αποφαίνεται, διαπιστώνει, αλλά αυτό δεν γίνεται μέσω μιας λογικής αλληλουχίας αλλά μέσω διαδοχικών εικόνων που το συμβολικό τους νόημα ανάγεται ως γενική αίσθηση στην μόνιμη τραγική αντίληψη που έχει σχηματίσει ο ποιητής για τη ζωή.

Αλέξης Ζήρας
Κριτικός Λογοτεχνίας

Τι έγραψε ο Τύπος για τα βιβλία του
ΑΝΤΩΝΗ ΦΩΣΤΙΕΡΗ
(αποσπάσματα από κριτικές)

Ο Αντώνης Φωστιέρης ο οποίος εξέδωσε μια πρώτη, μικρή ποιητική συλλογή το 1971, αποκτά τη δική του, ιδιαίτερη και ξεχωριστή φωνή με την Ποίηση μες στην ποίηση και το Σκοτεινό έρωτα, το 1977. Ο "διάβολος" στον τίτλο της συλλογής του Ο διάβολος τραγούδησε σωστά (1985), προκάλεσε το ζωηρό ενδιαφέρον της κριτικής· παρά ταύτα επρόκειτο απλώς για μα αναφορά σε κάτι το πολύ εσωτερικό και δυσερμήνευτο. Το θα και το να του θανάτου (1987) αναφέρεται σε συμβάντα προσωπικά και μυστικά, χωρίς να τα αποκαλύπτει και όχι σε συγκεκριμένα γεγονότα της ζωής του ποιητή.
Ο ποιητής κινείται με άνεση πλέον μέσα σε μια σύνταξη ευμετάβλητη, που ευνοεί την επικοινωνία. Θεωρώντας την καθημερινότητα μέσα στην τραγικότητά της, προσδίδει τραγική διάσταση ακόμα και στα πιο ασήμαντα πράγματα. Όπως στο σύντομο κείμενο που εμπεριέχεται στη συλλογή του 1987, με τον τίτλο 7222855: μια εκτενή περίφραση-μεταφορά, αντικείμενο της οποίας είναι η τηλεφωνική συσκευή του ποιητή.

Mario Vitti
Νεοελληνιστής
Storia della Letteratura Neogreca
Carocci editore, 2000.

Ποίηση μες στην ποίηση, Αθήνα, Κέδρος, 1977. Σελ. 24

…Στον Αντώνη Φωστιέρη ή έννοια "εφηβεία" καθορίζει ως ένα μεγάλο βαθμό όλη του τη συναισθηματική συμπεριφορά. Για να γίνω πιο σαφής: Στην ανεπανάληπτη αυτή ηλικία θα βρει κανείς μερικές απ' τις πιο υπέροχες συγκινησιακές καταστάσεις: έπαρση για τον πόνο, θέληση για δυστυχία, έναν άγιο μαζοχισμό και συγχρόνως ένα αριστοκρατισμό γεμάτο απελπισία. Οι έφηβοι είναι το κέντρο του κόσμου κι οι εκλεκτοί του κεραυνού…

Τάσος Λειβαδίτης
Ποιητής
Εφημ. Η ΑΥΓΗ, 19-11-1978

Σκοτεινός Έρωτας. Αθήνα, Κέδρος 1977. Αθήνα, Καστανιώτης, 1985. Σελ. 80. ΙSBN: 960-03-2465-4.

…Ένας πυρετός χαρακτηρίζει αυτά τα ποιήματα, που πιο πολύ είναι "χυμένα" παρά γραμμένα, και που δείχνουν πως ο έρωτας, κατά πολλούς τρόπους, γονιμοποίησε την αξιόλογη λυρική φαντασία του Φωστιέρη. Αν και ανήκει κι αυτός στην πλειάδα των νεότατων ποιητών μας, δεν είναι τόσο "μοντέρνος" σαν κι αυτούς. Χρησιμοποιεί τον ποιητικό λόγο με απλότητα, με λογική, με κανονικούς συνειρμούς - κάποτε μάλιστα χρησιμοποιεί και τον τονικό στίχο και τη στροφή με την κλασσική ομοιοκαταληξία. Ωστόσο, επωφελείται αποδοτικά από την μοντέρνα ποιητική φρασεολογία. Έτσι, αν και συντηρητικός (στην έκφραση), μας προσφέρει αρκετά ποιητικά ευρήματα, ανανεώνοντας αδιάκοπα το μόνιμο τόνο της ερωτικής του απόγνωσης…
Το ερωτικό συναισθηματολόγιο του Φωστιέρη είναι πλούσιο. Κυριαρχεί όμως ο θυμός, ή απογοήτευση, ακόμα κ' εκείνο το μίσος, που θα το λέγαμε "μπωντλαιρικό"…

Ανδρέας Καραντώνης
Κριτικός λογοτεχνίας
Περιοδ. ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ, Νο 1226, 1-8-1978.

Σκοτεινός Έρωτας - Ποίηση μες στην ποίηση

Ο Φωστιέρης κρατώντας το νέο του βιβλίο στα χέρια, θα πρέπει να αισθάνεται υπερήφανος. Και τούτο, γιατί αποτέλεσε την έκπληξη του ξεπεράσματος του ίδιου του του εαυτού σε σχέση με κάθε τι προηγούμενό του, αλλά και με ό,τι περιμέναμε λογικά από αυτόν τώρα…
Εκείνο που κατάφερε ο Φωστιέρης πάνω απ' όλα, είναι αυτό ακριβώς: Να μας συνεπάρει με το βιβλίο του και να μας οδηγήσει μέσα σε μια δίνη όπου μας απορρόφησε και μας έφερε όπου αυτός ήθελε. Πλαστικότατος, πλούσιος σε εκφραστικά μέσα και εικόνες, παρουσίασε ένα σύνολο που μας αφόπλισε….

Γιώργος Μαρκόπουλος
Ποιητής
Περιοδ. ΤΟΜΕΣ, Νο 32, Ιανουάρ. 1978

Ο διάβολος τραγούδησε σωστά, Θεσσαλονίκη, Εγνατία, 1981. Αθήνα Καστανιώτης, 1985. Σελ. 40. ISBN: 960-03-0529-3.

…Η ιστορία της λογοτεχνίας είναι ουσιαστικά η Ιστορία της γνωριμίας μας με το Κακό. Η καινοτομία στην περίπτωση αυτών των ποιημάτων είναι ωστόσο ευδιάκριτη. Γιατί εδώ οι λύσεις που προτείνονται είναι πολύ πιο πονηρές από κείνες που συναντάμε στην τραγωδία, στις ρομαντικές εμπνεύσεις ή στα τεχνάσματα της καθαρής φαντασίας. Ο διάβολος δεν είναι πια ένας σκοτεινός θεός που περιφέρεται εξαγριωμένος στις όχθες του ένστικτου, είναι ένας ευγενικός κύριος που σ κ έ φ τ ε τ α ι - ένας διανοούμενος….

Ευγένιος Αρανίτσης
Συγγραφέας, Κριτικός Λογοτεχνίας
Εφημ. ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, 7-2-1982

Ο διάβολος τραγούδησε σωστά

…Ένα σημαντικό σημείο συνάντησης του Α.Φ. με τον Baudelaire είναι η αντίληψη ότι ο σατανάς είναι ο προστάτης όλων εκείνων των καταφρονεμένων που ο θεός έδιωξε από τον γήινο παράδεισο. Ο Baudelaire άμεσα και χωρίς να είναι "κοινωνικός ποιητής, ο Φωστιέρης έμμεσα και χωρίς να είναι "καταραμένος" ούτε "κοινωνικός" ποιητής (πρβλ. επανάσταση = μέσα φωνή), δείχνουν μια απεριόριστη συμπάθεια προς τον αποδιοπομπαίο άγγελο και τους "κατά συνθήκην" οπαδούς του. Κι αφού τέτοιοι οπαδοί, άλλος λιγότερο άλλος περισσότερο, είναι όλοι οι άνθρωποι, καταδιωγμένοι από μια κοινή μοίρα, που να "τοποθετήσει" λοιπόν κανείς το διαχωρισμό μεταξύ καλού και κακού;…

Βαγγέλης Κάσσος
Ποιητής, κριτικός λογοτεχνίας
Περιοδικό ΔΙΑΒΑΖΩ Νο 55, Αύγουστος 1982

Το θα και το να του θανάτου, Αθήνα, Καστανιώτης, 1987. Σελ. 64. ΙSBN: 960-03-0529-3.

…Η ποίηση του Αντώνη Φωστιέρη μου θυμίζει πάντα τον Ιερώνυμο Μπος και τον Φράνσις Μπέηκον. Και στη μουσική, τον Μάλερ. Έτσι, χωρίς σύνορα, εποχές, είδη, στεγανά, η σκέψη συνυπάρχει, άρα υπάρχει. Και ο Αντώνης Φωστιέρης, με το τελευταίο του βιβλίο, ανήκει πια κι αυτός στο παγκόσμιο πνευματικό τοπίο.
Η ποίησή του έρχεται να προσθέσει άλλον ένα κρίκο στην αλυσίδα του ουσιαστικού λόγου που άρχισε με τους προσωκρατικούς και όπου η φιλοσοφία, η ποίηση, η μαγεία, η μεταφυσική, περιστρέφονται γύρω μας με την ευελιξία του χορευτή….

Μαργαρίτα Καραπάνου
Συγγραφέας
Εφημ. ΤΟ ΒΗΜΑ, 7-2-1988

Το θα και το να του θανάτου

… Η πρωτοτυπία του ποιητικού λόγου του Φωστιέρη εκδηλώνεται ακόμη και στο λεκτικό επίπεδο. Χωρίς να καταφεύγει σε γλωσσικούς πειραματισμούς, καταφέρνει να δημιουργήσει μια γλώσσα προσωπική, απλή στην επιλογή του λεξιλογίου και στη συντακτική δομή, όμως εννοιολογικά πυκνή. Μια γλώσσα που συχνά πλησιάζει (με την επιχειρηματολογική της ανάπτυξη και τη φιλοσοφική της υφή) την περιοχή της πρόζας, μια γλώσσα που δεν υποκύπτει στον πειρασμό αστραφτερών εικόνων αλλά ούτε ξεπέφτει στην πεζολογία, διατηρώντας πάντα την υποβλητικότητα που μόνο η πραγματική ποίηση ξέρει να αναδίδει…

Massimo Cazzulo
Περιοδ. POESIA, τεύχος 109, Σεπτέμβριος 1997

Το θα και το να του θανάτου

…ο δημιουργός, με τη εξαίρεση ορισμένων περιπτώσεων βγαίνει αλώβητος από τη μάχη με το υλικό του. Συντηρώντας σε λελογισμένες δόσεις το φιλοσοφικό λεξιλόγιο και τις αφηρημένες έννοιες, εισάγει υψηλό ποσοστό μεταφορών και το παραστατικό μέρος του λόγου με άφθονα στοιχεία από το φυσικό κόσμο, τον κατασκευασμένο χώρο, τις σωματικές (ερωτικές) λειτουργίες και τα έθη της καθημερινής ζωής. Έτσι, η εθνικότητα της εικόνας προσδίδει δραματικά ανθρώπινη υφή στην αγωνιά του κενού και του υπαρξιακού θανάτου. Ο ποιητής κερδίζει τη γλώσσα του και σώζει (διαμελίζοντάς την) την ψυχή του.

Βαγγέλης Χατζηβασιλείου
Κριτικός λογοτεχνίας
Εφημ. Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 31-3-1988

Το θα και το να του θανάτου

Με τον γοητευτικά πρωτότυπο τίτλο "Το Θα και το Να του Θανάτου" ο γνωστός νέος ποιητής κ. Αντώνης Φωστιέρης εξέδωσε την πέμπτη ποιητική συλλογή του, που υπερακοντίζει όλα τα μέχρι σήμερα επιτεύγματά του. Πρόκειται, κατά τη γνώμη μου, για την πρώτη μεγάλη μεταμοντερνιστική ποίηση που σημείωσα ως τώρα στον τόπο μας. Ο κ. Αντώνης Φωστιέρης είναι ένας σωστός "εγγονός" του Ελύτη, δηλαδή ένας αρνητής της διδασκαλίας του σε όλα τα επίπεδα, πλην τα έξοχης φόρμας του. Και είναι μετα-μοντερνιστής ακριβώς για τούτο: Η ποίησή του είναι γνήσια μέχρις αποπνιγμού, ειλικρινής μέχρις αδολεσχίας, πεισιθάνατος μέχρι καταφατικής χαράς, νεανική μέχρι μεταμέλειας…

Θ. Δ. Φραγκόπουλος
Κριτικός λογοτεχνίας
Περιοδικό ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ, Νο 1455, 15-2-1988

Η σκέψη ανήκει στο πένθος. Αθήνα, Καστανιώτης 1996. Σελ. 72. ΙSBN: 960-03-1711-9

Ο Αντώνης Φωστιέρης υπήρξε εξαρχής, σαν απόγονος των Προσωκρατικών, στοχαστής ακριβής στις διατυπώσεις του, που μετατρέπει με τρόπο μοναδικό τα αισθήματα σε σκέψεις, αλλά προπάντων τις σκέψεις σε αισθήματα. Ένας δεξιοτέχνης ποιητής, μεγάλος δημιουργός εικόνων, που ανιχνεύει τις πολλαπλές σημασίες της γλώσσας. Πυκνή, στιλπνή, λαμπερή, λεπτουργημένη με ακρίβεια σαν ωρολογιακός μηχανισμός - που το τικ τακ του ακούγεται σαν χτύπος καρδιάς - η ποίησή του, φαινομενικά διαυγής, με όλους τους ηχητικούς της συνδυασμούς και τις αμφισημίες της, χαρακτηρίζεται από την παιγνιώδη της χάρη αλλά και από την αγωνία που τη διατρέχει υπόγεια. Και αυτό είναι ένα ακόμη στοιχείο που της χαρίζει, αναμφίβολα, μια γοητεία συχνά διαβολική.

Michel Volkovitch
Νεοελληνιστής, μεταφραστής
Επίμετρο στο βιβλίο:
"La pensee appartientau deuil",
Παρίσι, 1998

Η σκέψη ανήκει στο πένθος

Με τις "εύστροφες περιελίξεις της φιδίσιας γλώσσας", της γλώσσας του ίδιου του Αντώνη Φωστιέρη, ο άλλοτε υπαρξιακός συμβολισμός του, με την πεισιθάνατη τάση, έχει κάνει στροφή 90 μοιρών κι αντιμετωπίζει τον αναπόφευκτο και φευγαλέο πια αιώνα μας με μια γλώσσα που μόνο σπάνια ξεμύτιζε άλλοτε κάτω από τον καταθλιπτικό μανδύα ενός όψιμου καρυωτακισμού. Εδώ ο Φωστιέρης δείχνει μιαν άλλη πλευρά του, σκωπτική, δυναμική και έντεχνα ιδιωματική. Συχνά μάλιστα αναγκάζει τον αναγνώστη να σκεφτεί. Τι σκάνδαλο, όταν η ποίηση θεωρείται ακόμα ένα συγκινησιακό δοχείο, στερημένο από στοχαστικό περιεχόμενο!

Νάνος Βαλαωρίτης
Ποιητής, δοκιμιογράφος
Εφημ. ΤΟ ΒΗΜΑ, 4-5-1997

Η σκέψη ανήκει στο πένθος

…Η έντονη πνευματικότητα του ποιητή, η ευρηματικότητα των θεμάτων και η οικονομία του στίχου, η βαθιά συγκίνηση που διατρέχει την ποίησή του, τέλος η ωριμότητα με δύο λόγια: "Κάθε αυγή παραδουλεύτρα αστραπιαία τακτοποιεί/ Δρόμους και κτίρια στη χτεσινή τους θέση", με κάνουν να τολμήσω τη βαριά κουβέντα: ότι ο Φωστιέρης με το βιβλίο του αυτό ανανεώνει ουσιαστικά την ποίηση, διότι μέσα σε όλα και πέρα απ' όλα, λειτουργεί με τη μαγεία της και όχι με τη νόησή της. Ένα βιβλίο που σίγουρα αξίζει να τιμηθεί φέτος με το μεγάλο βραβείο της ποίησης…

Βασίλης Βασιλικός
Συγγραφέας, Πρέσβης της Ελλάδας στην UNESCO
Περιοδ. ΕΝΤΕΥΚΤΗΡΙΟ, Νο 38, Άνοιξη 1997