ΘΑΝΑΣΗΣ ΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ


Photo: © E.KE.BI, 2001. Τσουμπλέκας

Βιογραφικό Σημείωμα

Ο Θανάσης Χατζόπουλος γεννήθηκε το 1961 στο Αλιβέρι Ευβοίας, όπου έζησε μέχρι το 1978. Ελληνική επαρχία ο φυσικός χώρος και περιβάλλον με λόγιες επιρροές ως την οριστική μετοικεσία στην πρωτεύουσα, όπου σπουδάζει ιατρική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και ειδικεύεται στην παιδοψυχιατρική. Ποίηση και ψυχανάλυση είναι οι δύο όχθες ανάμεσα στις οποίες κινήθηκε μέχρι σήμερα στη ζωή και στην εργασία του. Εκτός από ποίηση γράφει δοκίμια και για τη λογοτεχνία που δημοσιεύονται σε λογοτεχνικά περιοδικά και εφημερίδες. Η ποίηση του μεταφράστηκε στα Αγγλικά, Γαλλικά, Ιταλικά, Ισπανικά, Καταλανικά, Σουηδικά, Λιβανικά, Σλοβένικα και Βουλγαρικά. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα ως ψυχαναλυτής παιδιών και ενηλίκων.

Εργογραφία

Α. ΠΟΙΗΣΗ

Ιδίοις σώμασι, Αθήνα, Πλέθρον, 1986.
Ιδίοις σώμασι, Χωρία α΄, Αθήνα, Καστανιώτης, 1997, σελ. 102. ISBN 960-03-1891-3
Η Κοίμηση, Αθήνα, Καστανιώτης, 1988, σελ. 26, ISBN 960-03-0072-0
Το Άφωτο, Αθήνα, Καστανιώτης, 1990, σελ. 40, ISBN 960-03-0672-9
Από καταβολής δρόσου, Αθήνα, Καστανιώτης, 1991, σελ. 70, ΙSBN 960-03-0817-7.
Ο εξ αίματος νεκρός, Αθήνα, Καστανιώτης, 1994, σελ. 54, ΙSBN 960-03-1293-1.
Στον ήλιο μοίρα, Αθήνα, Καστανιώτης, 1996, σελ. 146, ISBN 960-03-1469-1.
Ωσεί παρόν, (τετράγλωσση έκδοση, Ελληνικά, Αγγλικά σε μετάφραση David Conolly, Γαλλικά σε μετάφραση Michel Volkovitch, Ιταλικά σε μετάφραση Paola Maria Minucci), Χαλκίδα, Διάμετρος, 1997, σελ. 48, ISBN 960-7746-04-Χ
Κανόνας, Αθήνα, Καστανιώτης, 1998, σελ. 78, ISBN 960-03-2087-Χ
Κελί, Αθήνα, Το Ροδακιό, 2000, σελ. 65, ΙSBN 960-7360-55-9.

Ρήματα για το ρόδο (σχεδίασμα ποιητικής), Αθήνα, Καστανιώτης 1997, σελ. 100, ISBN 960-03-2044-Χ

Β. ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ

Ζήτημα φωτός, Ο. Θ. Χ. Ανθολογεί τις "Μέρες" του Γ. Σεφέρη, Αθήνα, Μπάστας - Πλέσσας, 1995, σελ. 380, ΙSBN 960-7418-03-4.

Γ. ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ ΤΟΥ

Le mort de meme sang, [tr by] Michel Volkovitch, Desmos / Cahiers grecs, 2000, ISBN 2-911427-35-1

Δ. ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ

Michel Tournier: Le coq de bruyere. Μισέλ Τουρνιέ, Ο τσαλαπετεινός, Αθήνα, Εξάντας, 1987, σελ. 329
Philippe Jaccottet: Airs , Φιλίπ Ζακοτέ, Αιθέρες, Αθήνα, Ρόπτρον, 1988, σελ. 92, ISBN 960-702901-1
Chateaubriand: Rene, Σατωμπριάν: Ρενέ, Αθήνα, Το Ροδακιό, 1993, σελ. 48, ΙSBN 960-7360-02-8
Ε.Μ. Cioran: Le mauvais demiurge, E.M. Σιοράν: Ο κακός Δημιουργός, Αθήνα, Εξάντας, 1994, ISBN 960-256-206-4, σελ. 196.
Paul Valery: La crise de l' esprit, Πωλ Βαλερύ: Η κρίση του πνεύματος, Αθήνα, Καστανιώτης, 1996, σελ. 85, ISBN 960-03-1538-8
Virginia Woolf: Orlando, Βιρτζίνια Γουλφ: Ορλάντο, (διασκευή για το θέατρο) Αθήνα, Κέδρος, 1999, σελ. 74, ΙSBN 960-04-1492-0.
Michel Tournier: Le fetichiste, Μισέλ Τουρνιέ: Ο φετιχιστής, (θέατρο), Αθήνα, Εξάντας, 2000, σελ. 90, ΙSBN 960-256-418-0

Ο ποιητής
ΘΑΝΑΣΗΣ ΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ

Όταν ένας οξείας διακριτικότητας αναγνώστης πρωτοανοίξει ένα από τα βιβλία του Θανάση Χατζόπουλου, είτε είναι το πολύ σημαντικό "στον ήλιο μοίρα", είτε το τελευταίο του, "Κελί", δεν μπορεί παρά να αφεθεί στη μαγεία μιας εσωτερικής έκρηξης. Η ποίηση αυτή προκαλεί την ίδια αίσθηση δέους και πυκνής δημιουργικής έντασης με τα Σονέτα του Ορφέα του Ρίλκε.
Η εντυπωσιακή εφευρετικότητα του σύγχρονου ποιητή πάνω σε αρχαία/ διαχρονική/ επί - του παρόντος μυθοποίηση έχει αρκετές δεκαετίες να εμφανιστεί στην ευρωπαϊκή γραφή. Όσο για την ελληνική ειδικά, φαίνεται πως μπαίνουμε στον καινούριο αιώνα με την αναζωπύρωση της στοχαστικής ποίησης να παίρνει τα πρωτεία. Πέρα όμως κι από την εφευρετικότητα του Χατζόπουλου στο επίπεδο της σκέψης, δυο λόγια για τη διυλισμένη τεχνική του: εξέχει στην προσωδία - τον ρυθμό, τον ήχο, την εσωτερική ρίμα στην αμεσότητα μεταξύ σκέψης και αίσθησης, δηλαδή στους συνδετικούς κρίκους από 'ιδέα σε συγκίνηση'. Εδώ υπάγεται και η πρωτοτυπία του Χατζόπουλου στην ποιητική του: στις αντινομίες που εμπεριέχονται στα μυστικά της τέχνης και χαρίζονται σεμνά και γενναιόδωρα μέσω της ποίησής του που δεν είναι φιλοσοφία, αλλά κλείνει το μάτι στις βαθύτερες έννοιες της ελληνικής σκέψης, πριν και μετά τον ορθολογισμό, και, τέλος, στο ότι το ποίημά του αγκαλιάζει σφιχτά τον κόσμο και δυνητικά κάθε τι που αυτός ο κόσμος περιέχει.
Μεταξύ των τελευταίων βιβλίων του Χατζόπουλου, τα δύο, "Ρήματα για το ρόδο" και "Κανόνας" περιέχουν σε ποιητικό λόγο την "ars poetica" του ποιητή. Συνιστούν, το πρώτο, μια "θεωρία-πράξη", η οποία στρέφεται με περίσκεψη προς το παρελθόν του ποιητή σαν θεωρία, όμως είναι και πράξη αφού το κάθε θεώρημα πρέπει να διαβαστεί ως ποίημα καθεαυτό. Το δεύτερο, η συλλογή Κανόνας, αποτελεί το "παράδειγμα-πράξη". Εδώ ο αναγνώστης μπορεί να αντιληφθεί πως έχει να κάνει με "παραδειγματικά" και αξιοθαύμαστα ποιήματα που μας αγγίζουν μέσα απ' τη σεμνότητα του στίχου κι όχι της θεωρίας, αλλά που η θεωρητική σκευή τους ανάγεται στα "Ρήματα για το ρόδο" και τα φωτίζει αναλόγως, όπως μόνο η πράξη γνωρίζει να φωτίζει τη "θεωρία".
Ο Χατζόπουλος (πιθανόν όχι συνειδητά, αλλά με εμφανή τα σημεία αρχετυπικής σκέψης) επινοεί και διαγράφει ένα άνυσμα που ενώνει την προσωκρατική θεώρηση των πραγμάτων (και της ποίησης) με τον ελληνικό πολιτισμό του σήμερα. Και στο "σχεδίασμα ποιητικής" ο ποιητής δεν αρνείται τη συλλογική πορεία προς την αλήθεια, την προσεγγίζει απλώς με ποιητικές εικόνες και μεταφορές που εμπεριέχουν - όταν τις ερευνήσει κανείς προσεκτικά - τη μαθηματική λογική, την "ευκλείδια γεωμετρία".
Αυτός ο νέος ποιητής, παρόλο που η ποίησή του μας δημιουργεί ένα φιλοσοφικό δέος, δεν είναι ποιητής της διανοητικής σκέψης αλλά του νοήματος. Το θέμα του σε κάθε ποίημα είναι επιλεγμένο έχοντας κατά νου την υλικότητα - αγγίζει δηλαδή το χώμα, τη γέννηση, το θάνατο, το κορμί, τον ήλιο, τη θάλασσα - και είναι επιλεγμένο για την καθάρια του εικόνα, για ένα απόσταγμα συναισθήματος που στο τέλος ελκύει αβίαστα μια φιλοσοφική ερμηνεία.
Ο κριτικός, επειδή δεν είναι προφήτης, αλλά οφείλει να προφητεύει, υπάρχει για να ριψοκινδυνεύει (μαζί με τον αναγνώστη). Έτσι τολμώ να παρουσιάσω τον Θανάση Χατζόπουλο ως τον προπομπό ενός νέου ρεύματος στην ελληνική ποίηση.

Γιάννης Τσιώλης
Καθηγητής Συγκριτικής
Λογοτεχνίας ΝYU,
Κριτικός λογοτεχνίας

Τι έγραψε ο Τύπος για τα βιβλία του ΘΑΝΑΣΗ ΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΥ
(αποσπάσματα από κριτικές)

Ιδίοις σώμασι. Αθήνα, Καστανιώτης, 1997. Σελ. 56. ΙSBN 960-03-1891-3

… 34 ποιήματα, τα δύο ως επίμετρο, που διακόπτονται από τέσσερα επιπλέον τρίστιχα ή τετράστιχα. Ο χώρος που περιγράφεται είναι βιωμένος στα όρια του συνειδητού, είναι κλειστός κι όμως πλούσιος από εικάσματα απρόσιτων φυσικών τοπίων, πυκνή η παρουσία του ύπνου, εύστοχος ο προβληματισμός πάνω στην ηλικία, τη διανθρώπινη σχέση, κι εντυπωσιακοί οι παραλληλισμοί σώματος και γήινων υλικών.
Η στρωτή γλώσσα είναι αρκετά ευέλικτη (απουσία συμβατικής στίξης), ενώ η δομική ευστάθεια εγγυάται το αισθητήριο και τον επαγγελματισμό του ποιητή…

Δημήτρης Αρμάος
Κριτικός λογοτεχνίας
Εφημ. Η ΠΡΩΤΗ, 26-11-1986

Η κοίμηση Αθήνα, Καστανιώτης, 1988. Σελ. 26. ISBN 960-03-0072-0

…The frugality of the 1986 book has yielded in the present booklet, "The Dormition" to an almost complete ellipsis…
Hatzopoulos's poems are like the tips of icebergs; in them much more is left unsaid than is said…

George Thaniel
Ποιητής, κριτικός λογοτεχνίας
WORD LITERATURE TODAY,
Φθινόπωρο 1988

…Εδώ η ποίησή του εμφανίζεται πιο ώριμη, πιο δεμένη, πιο υποβλητική. Η γλωσσική του έκφραση πιο πειθαρχημένη, αλλά και πιο σμιλεμένη.
Το ποιητικό αίσθημα του Χ. πηγάζει από βαθύτερα στρώματα του Είναι, οι ρίζες της αγωνίας του φαίνεται να βρίσκονται σε κάποια εσώτερη μοναξιά.
…
Αξιοπρόσεκτη δουλειά που νομίζω θα ήταν αρτιότερη αν της έλειπε κάποια σποραδική τάση προς τη μεγαλοστομία.

Δημοσθένης Κούρτοβικ
Συγγραφέας, κριτικός λογοτεχνίας
Εφημ. ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, 1-11-1988

Το άφωτο. Αθήνα, Καστανιώτης, 1990 Σελ. 54. ΙSBN 960-03-0672-9

…Το πιο ενδιαφέρον στοιχείο των ολιγόστιχων ποιημάτων που φιλοξενούνται στο "Άφωτο" είναι η εισδοχή του παραδοσιακού ρυθμού και μέτρου σε έναν σαφώς νεωτερικό εκφραστικό κορμό: το πράγμα γίνεται με φροντίδα να μη σπάσει η λεπτή ισορροπία που απαιτεί ένας τέτοιος συνδυασμός. Η μέθοδος αποδεικνύεται γόνιμη και από μιαν άλλη άποψη. Η έρρυθμη εκφορά και η μέριμνα για την τήρηση μιας διακριτικής ομοιοκαταληξίας απαλλάσσουν το λόγο του Χ. από το διανοητικό βάρος το οποίο τον καταπονούσε παλαιότερα και "εξανθρωπίζουν" τις φορτωμένες με έννοιες και ιδέες εικόνες του…

Βαγγέλης Χατζηβασιλείου
Κριτικός λογοτεχνίας
Περιοδικό ΑΝΤΙ, Ιούνιος 1991

Από καταβολής δρόσου. Αθήνα, Καστανιώτης, 1991. Σελ. 70 ΙSBN: 960-03-0817-7

…Έχοντάς μας συνηθίσει ο Θ.Χ. στην έξοχη, κρυπτική του ποίηση μας προετοίμαζε θαρρείς για το νέο, πυκνότερο, ωριμότερο βιβλίο του 'από καταβολής δρόσου' όπου η γραφή διανοίγεται οδυνηρά προς μιαν ερεύνηση ουσιών που συγκροτούν το ον, και που το αποσυγκροτούν. Ποίηση βάθους αξιοζήλευτου, συγκλονιστικής υποβολής, που αισθάνεσαι πως έφτασε σ' ένα όριο γραφής - σε λόγο τελικό για τη γέννηση και το θάνατο του ανθρώπου…

Κώστας Τσιρόπουλος
Συγγραφέας
Περιοδ. ΕΥΘΥΝΗ, 1992

Με τη συλλογή του Από καταβολής δρόσου, ο Θ.Χ. πραγματοποιεί το δικό του άλμα, σε σχέση με την προηγούμενη δουλειά του, χαρίζοντας - επιφυλακτικά - κάποια ευρυχωρία στην ανάπτυξη του θεματικού πυρήνα του ποιήματος και διευρύνοντας τους πόρους των λυρικών του αναπνοών. Εν συντομία ένα βιβλίο με δραστικό ποιητικό λόγο, οικονομία εκφοράς και αξιοθαύμαστη γλωσσική ευπορία…

Σπύρος Τσακνιάς
Κριτικός λογοτεχνίας
ΧΡΟΝΙΚΟ, 1991

Ο εξ αίματος νεκρός. Αθήνα, Καστανιώτης, 1994. Σελ. 54. ISBN: 960-03-1293-1

…Συγκρατημένος λυρισμός, αναζήτηση μιας "πέτρινης" καίριας φωνής σαν των δημοτικών, ποιητική επιστροφή στα πάτρια, λόγος σαν οριστικός, σχεδόν αφοριστικός, απόηχοι σεφερικής "Στέρνας"…

Ν.Γ. Ξυδάκης
Δημοσιογράφος
Περιοδ. ΑΘΗΝΟΡΑΜΑ, Ιανουάρ. 1995.

…Η συλλογή-σύνθεση είναι χτισμένη με τα στέρεα και ακριβά υλικά της ελληνικής ποιητικής παράδοσης, υλικά, τα οποία στα χέρια του γίνονται σημερινά: ο Χ. αναβαπτίζει το γλωσσικό του όργανο στην κολυμπήθρα ενός σύγχρονου πένθους. Πενθεί για την ομορφιά που χάθηκε στα πράγματα, πενθεί για έναν κόσμο που όλο χτίζεται - κι αποβραδίς γκρεμίζεται. Φθάνει στον πυρήνα του κόσμου. Αν δεν γίνει πηγάδι να τον τραβήξει μέσα αυτός ο πυρήνας, τότε έχει ανοίξει ένα στέρεο μονοπάτι και ο βηματισμός του είναι στέρεος…

Βασίλης Καλαμαράς
Ποιητής, δημοσιογράφος
Περιοδ. ΔΙΑΒΑΖΩ, Μάιος 1995

… Στο κέντρο αυτού του πλούτου, ο αναγνώστης δεν αισθάνεται χαμένος. Φέρεται, με την υποστήριξη, κατά πρώτον, της πληθώρας των μορφών, μιας προφανούς έννοιας αρχιτεκτονικής στην ανάπτυξη των θεμάτων, μιας λακωνικότητας, μιας μουσικότητας, μιας εντυπωσιακής κυριαρχίας των μέσων.
Εκείνο που κάνει αυτόν το λόγο τόσο μαγευτικό, και τόσο παραδειγματικό του σημερινού ποιητικού λόγου, είναι οι αντινομίες που τον κατοικούν και τον ζωογονούν: αυτός ο τρόπος που έχει να σκάβει και να κατασκευάζει με μια μόνη κίνηση, να είναι συγχρόνως πυκνός και απογυμνωμένος, εύθραυστος και ισχυρός, εγκρατής και πυρετώδης, αναστατωμένος όπως η ζωή και με μια καθαρότητα κρυστάλλου. Σε μια ισορροπία πάνω από το κενό, μαγική σύνδεση του άδειου και του γεμάτου…

Μισέλ Βόλκοβιτς
Μεταφραστής
Μάρτιος 2000

Στον ήλιο μοίρα, Αθήνα, Καστανιώτης, 1996. Σελ. 146. ISBN: 960-03-1469-1

…Ο ποιητής με το τελευταίο του βιβλίο προσπαθεί να συνομιλήσει με το συλλογικό πεπρωμένο του ανθρώπου.
…
Υποβλητικά, συμβολικά και αισθαντικά τα ποιήματα του Θ.Χ. φέρνουν από μακριά ένα αεράκι από τα χλωμά και σκιερά τοπία του Τρακλ, μια υποδόρια μουσική από τους συγγενείς Γάλλους ποιητές Σαρ, Μπονφουά και Ζακοτέ, αλλά και μια απροσδόκητα γήινη και χειροπιαστή κουβέντα από τα δημοτικά μας τραγούδια και την παράδοσή μας.
Ο ποιητής κατορθώνει να δένει με θαυμαστό τρόπο τη νεωτερικότητα με την παράδοση…

Έλενα Χουζούρη
Ποιήτρια, κριτικός λογοτεχνίας
Εφημ. Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 24-11-1996

…Η περίπτωση του Θ.Χ. αποτελεί μια από τις πιο ελπιδοφόρες για την ελληνική ποίηση, την τελευταία δεκαετία. Η συλλογή του 'στον ήλιο μοίρα' επιβεβαιώνει το πρόωρο, πέρασμά του στους χώρους της βαθιάς και της ουσιαστικής ποίησης, όπου δεν έχουν καμιά ισχύ τα εύκολα τεχνάσματα, οι εντυπωσιακοί ακροβατισμοί και τα αστραφτερά ευφυολογήματα, στα οποία συχνότατα καταφεύγουν πολλοί από τους ομοτέχνους του…

Κώστας Γ. Παπαγεωργίου
Ποιητής, κριτικός λογοτεχνίας
Εφημ. ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ Κύπρου, 9-6-1996

…Ο Χ. καταβάλλει μεγάλες προσπάθειες προκειμένου να απελευθερώσει τη γλώσσα του από οτιδήποτε θα μπορούσε να την υπονομεύσει, για να προσφέρει στη συνέχεια την ευκαιρία στις αποτυπώσεις να αποδοθούν στην πράξη ως καθαρές, 'αντικειμενικές'.
Καθ' όλα ορατοί οι: Σεφέρης, Δ.Π. Παπαδίτσας, Ζακοτέ, Ρίλκε, Χαίλντερλιν, Νοβάλις, ασφαλώς ο Κλωντέλ και ο ύστερος Ελύτης, μαζί με τον πρώιμο Παπατσώνη: οι καταγωγές αυτές δεν ρίχνουν, ομολογουμένως, βαριά τη σκιά τους. Αποτελούν περισσότερο αφορμή, σχολαστική αναγνωστική περιδιάβαση, παρά αυτό που θεωρούμε δυναστική αγκύλωση ή κειμενική εμπλοκή…
Ο Θ.Χ. είναι μεθοδικός. Αλλά και κάτι άλλο: έχει με το μέρος του μια κατασταλαγμένη ευαισθησία και μια καλά οργανωμένη λεκτική σκηνή.

Γιώργος Βέης
Ποιητής, κριτικός λογοτεχνίας
Περιοδικό ΔΙΑΒΑΖΩ, Σεπτέμ. 1997

Ωρεί παρόν. Χαλκίδα, Διάμετρος, 1997. Σελ. 48. ISBN: 960-7746-04-Χ,
(τετράγλωσση έκδοση στα ελληνικά, αγγλικά, γαλλικά και ιταλικά).

…Το ποίημα με τον εύγλωττο τίτλο 'Ωσεί παρόν' κατορθώνει μέσα σε δύο λέξεις να περικλείσει τον ορισμό της ποίησης ως "άχρονου, αέναου και ακατάλυτου παρόντος". Αρθρωμένο σε τέσσερα μέρη, γράφεται με στοχαστική νηφαλιότητα, αποφθεγματική πυκνότητα και τεχνική αρτιότητα, αποτελεί κομβικό σημείο της πορείας του ποιητή, τη συνισταμένη της ποίησής του…
Σε μια εποχή που τόσος λόγος γίνεται για τη μετάφραση (και το αμετάφραστο) της ποίησης, η τετράγλωσση μουσικά ποιητική συμπαράθεση αποτελεί αναγνωστική πρόκληση και απόλαυση, ένα παιχνίδι με τη γλωσσική δομή…

Άννα Κατσιγιάννη
Λέκτορας Παν/μίου Αθηνών
Εφημ. Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 14-7-1998

Ρήματα για το ρόδο. Αθήνα, Καστανιώτης, 1997. Σελ. 100 ISBN: 960-03-2044-Χ

Το βιβλίο του Θ.Χ. "Ρήματα για το ρόδο", που απαρτίζεται από 66 μικρά πεζά, χωρισμένα σε τρεις ισάριθμες ενότητες, είναι βιβλίο συναρπαστικό και ουσιώδες. Ίσως για πρώτη φορά νεότερος έλληνας ποιητής επιχειρεί, με θετικότητα και χωρίς ηττοπάθεια, μια απευθείας προσέγγιση του καθαρού όρου Ποίηση, μεσ' από έναν λόγο ούτε στεγνά δοκιμιακό, ούτε ψυχρά θεωρητικό, ούτε στενά αφοριστικό, αλλά εντελώς ποιητικό. Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει και υπεκφυγή, αν ο Θ.Χ. δεν κατόρθωνε να συμπυκνώσει ενόραση, στοχασμό, κριτικό βλέμμα και καλλιέργεια σε αποκρυσταλώμματα αισθητοποιημένης σκέψης γύρω από συγκεκριμένους πυρήνες ερεθισμάτων της πραγματικότητας, με φρεσκάδα, πρωτοτυπία, ακρίβεια και οικονομία…

Στρατής Πασχάλης
Ποιητής
Εφημ. ΤΟ ΒΗΜΑ, 9-8-1998

Κανόνας. Αθήνα, Καστανιώτης, 1998. Σελ. 78. ISBN: 960-03-2087-Χ

…Με την ένατη ποιητική συλλογή του ο Θ.Χ. προσδιορίζει, μορφοποιεί, αναπτύσσει, αναπαράγει λυρικά και με υποδειγματική γλώσσα τους πολλαπλούς ερμηνευτικούς τύπους του "κανόνα". Ο κανόνας ως αρχή, ως οδηγός ή ως πρότυπο, αλλά και ο κανόνας ως απαράβατος νόμος και ως αμετάκλητη κατάληξη, αποκτά για πρώτη ίσως φορά στην ποίησή μας ένα ολοκληρωμένο σκηνικό, το σκηνικό εκείνο που περιλαμβάνει τις έννοιες της αρχής και του τέλους πράξεων ή σχέσεων, και των παθών, των μαχών, των λαθών των ανθρώπων…
Ο Θ.Χ., ιδιοσυγκρασία γνησίως ευαίσθητη και παράλληλα πειθαρχημένη, ποιητής με ειλικρινείς προθέσεις και με αξιοπρόσεκτη πορεία ύφους, είναι κιόλας κατά την εκτίμηση του υπογράφοντος, ένας από τους πολύ σοβαρούς ποιητές της γενιάς του…

Δημήτρης Κονιδάρης
Κριτικός λογοτεχνίας
Περιοδ. ΠΟΡΦΥΡΑΣ, Μάρτιος 1999

Το κελί, Αθήνα, το Ροδακιό, 2000 Σελ. 65. ΙSBN: 960-7360-55-9

Η ποίηση του Θανάση Χατζόπουλου - σημαντικής όσο και ξεχωριστής φωνής της λεγόμενης γενιάς του '80 - χαρακτηριζόταν ανέκαθεν από μια καταλυτική εικονοποιία, η οποία, με την πλούσια και ιδιαίτερα σμιλεμένη λεπτομέρεια της, απέδιδε στα πράγματα το υπαρξιακό τους βάρος. Στο συγκεκριμένο βιβλίο, το ένατο του ποιητή, μπορεί κανείς να διαγνώσει μια αλλαγή, ή καλύτερα μια στρατηγική μετακίνηση. Στενεύοντας τα όρια - για να προσαρμοστεί πιθανόν στο χωροταξικά περιορισμένο τοπίο που απαιτεί το θέμα του - ο Θανάσης Χατζόπουλος, βρίσκει ταυτόχρονα έναν ιδιαίτερα ερεθιστικό τρόπο για να διευρύνει την ποιητική του. Η φόρμα εδώ είναι πιο κλειστή, οι λέξεις κοφτερές, μια και ο ποιητής συμπυκνώνει τα πράγματα σε μια διαδικασία απογύμνωσης - ή καλύτερα αποφλοίωσης - όπου κατατίθενται πλέον μόνον τα χρειώδη.
Το κελί του τίτλου είναι εξ ορισμού ένας περιορισμένος χώρος με πολλές σημασίες, αρχής γενομένης από την πρωταρχική μαύρη σκήτη που μας οδηγεί στον κόσμο.
Ποίηση πυκνή, στίχοι που - για να επικαλεστούμε τον Κιτς: "στραγγίζουν μόρια φωτός, στο βαθύ σκοτάδι".

Αλέξης Σταμάτης
Συγγραφέας

ΓΙΑ ΤΟ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ

ΝΕΜΕSIS

Was sie gibt, nimmt sie
Von der Nelkenknospe fort zur reifen
Feige

Was sie nimmt, gibt sie
Vom rotbackigen Kind weiter an den getreuen
Freund

Was sie sieht, benennt sie, was sie benennt
Stiehlt sie vom Lager der Menschen
Wo die Werke den Menschen
Ein Leben lang auf den Leib geschnitten sind

Und was sich an der Wange flockt
Ist Zeit, die in ihrem Haar
Regenfall und Dunkelheit zugleich spieβen laβt

Mit dem Ratsel der Seele
Die ans Schwert gebunden
Dem Honig sich nahert

(από το βιβλίο "Στον ήλιο μοίρα" 1996)
μετάφραση Γιώργος Φωτόπουλος

DAS WORT OREST

So lang ihm in die Augen die Schwester blickt
Den Strom des Blutes suchend, der Flusse antreibt
Und den Duft der Niederkunft
Im Fuhlen der Fahrt, das sie Europa nennt
Versucht sie vor den Augen sich zu retten
Und dem fremden Ort in die Gnade zu entgleiten
Wo die Erde nicht einen Stein hat, um ihn aufzunehmen
Nicht ein Gesetz

Vom Teer, dem die Qual der Seel und
Vom Weg, dem der Hauch ihres fruhen Frosts entstammt
Staub der Ruckkehr im Haar
Fremder vom Suden, der sprechend ihn brachte
Mit dem Namen der Schwester und der Seele der Mutter
Blindlings in die Welle des Schauers taumelnd
Reite, um vom Pferde dem Mord
Und der schmalen Lanze des Morgens zu huldigen,
Wo das Licht ergriffen aufsteigt

Der Liebe fugt er Wunden, den Handen Schmeizen zu
Der Schlange den Hieb und von Beginn an nennt er
Das Wort Orest

(από το βιβλίο "Στον ήλιο μοίρα" 1996)
μετάφραση: Γιώργος Φωτόπουλος